WIELCY POLACY
2012
Rok 2012 - rokiem Józefa
Ignacego Kraszewskiego, w
2012 roku obchodzimy 200. urodziny Józefa
Ignacego Kraszewskiego.
Józef Ignacy Kraszewski, herbu Jastrzębiec (ur. 28 lipca 1812 r. w
Warszawie, zmarł 19 marca 1887 w Genewie)
Śladami „Starej
Baśni” i
miejscami związanymi z pisarzem należy zwiedzać Poznań, Kruszwicę, Biskupin
i Drezno oraz Lublin i Białą Podlaską z jej okolicami. Autor
„Starej Baśni”
był z pewnością najbardziej pracowitym polskim pisarzem. Józef
Ignacy Kraszewski napisał ponad 400
pozycji, co jest nieporównywalnym fenomenem w dziejach literatury. W swoich
dziełach odwoływał się do współczesnych mu tematów, oraz przeszłości
Polski i czasy antyku. Jego twórczość możemy podzielić na trzy okresy: młodzieńczy
(1830-1838), wołyńsko-warszawski (1838-1863) i drezdeński (od 1863),
pozostawił 232 powieści, wśród nich 88 powieści historycznych. Twórczość
ta ma przemożny wpływ na kształtowanie wiedzy o przeszłości naszego kraju i
jego tradycjach.
W Poznaniu ślady pisarza znajdziemy nie tylko w Pracowni-Muzeum Józefa
Ignacego Kraszewskiego lecz również w Muzeum Narodowym i w Poznańskim
Towarzystwie Przyjaciół Nauk. Muzeum Józefa Ignacego Kraszewskiego w Poznaniu
powstało w wyniku fascynacji i pasji kolekcjonerskiej Mariana Walczaka
(1926-1987), który swoje zbiory ofiarował w 1979 r. Bibliotece imienia Raczyńskich.
Ta zasłużona instytucja naukowa i kulturalna sprawuje troskliwą opiekę nad
placówką umieszczoną w kamieniczce przy ul. Wronieckiej 14, tuż obok Starego
Rynku.
W Kruszwicy i Biskupinie nakręcono
film Stara Baśń, znajdują się tutaj autentyczne plenery, zabytki, pamiątki
i dekoracje filmowe.
W Dreźnie, w willi w której mieszkał pisarz w latach 1873-1879, mieści się
Muzeum Józefa Ignacego Kraszewskiego.
W Romanowie przebywał u dziadków Anny i Błażeja Malskich oraz prababki Konstancji Nowomiejskiej, dzisiaj tutaj znajduje się również Muzeum I. J. Kraszewskiego.
W szkole, w której się uczył zwanej Akademią Bialską w Białej Radziwiłowskiej (obecnie Podlaskiej), mieści się L.O. im. J. I. Kraszewskiego.
W Lublinie uczęszczał do szkoły wojewódzkiej i mieszkał na stancji przy ulicy Grodzkiej.
W Wilnie zachował się dom, w którym mieszkał wielki pisarz.
Warto więc skierować swoje kroki do miejsc związanych z pisarzem.
2011
Rok Marii Skłodowskiej-Curie
ur. 7 listopada 1867 r. w
Warszawie, zmarła 4 lipca 1934 r. we Francji, 100 lat po przyznaniu jej po raz
drugi Nagrody Nobla z chemii za wydzielenie czystego radu. Maria Skłodowska-Curie, herbu Dołęga.
Wybitna uczona urodzona w Polsce, większość życia i kariery naukowej spędziła
we Francji. Zajmowała się badaniami z
zakresu fizyki i chemii. Studiowała na Sorbonie, prowadziła tam badania i własne
laboratorium.
Do jej największych dokonań należą: opracowanie teorii promieniotwórczości,
opracowanie technik rozdzielania izotopów promieniotwórczych oraz odkrycie dwóch
nowych pierwiastków: radu i polonu. Pod jej osobistym kierunkiem prowadzono też
pierwsze w świecie badania nad leczeniem raka za pomocą promieniotwórczości.
Wyróżniona Nagrodą Nobla za osiągnięcia naukowe w 1903 z fizyki oraz w
roku 1911 z chemii za wydzielenie czystego radu.
W czasie I wojny światowej Maria
zajmowała się organizowaniem polowych stacji rentgenograficznych - które w
sumie obsłużyły ponad 3 miliony przypadków urazów wśród francuskich żołnierzy.
W roku 1995 Maria została pierwszą kobietą pochowaną pod kopułą paryskiego
Panteonu w uznaniu jej zasług.
Rok Jana Heweliusza
ur. 28 stycznia 1611 r., w 2011
roku obchodzimy 400. urodziny Jana Heweliusza
Jan Heweliusz (1611-1687)
określany czasem jako "polski Leonardo da Vinci" był wybitnym
badaczem ciał niebieskich, twórcą nowoczesnej selenografii, czyli dziedziny
astronomii zajmującej się opisem powierzchni Księżyca - astronom królewski
i członek Royal Society w Londynie. Prowadził też
browar i drukarnię, był m.in. ławnikiem, rajcą miejskim, filozofem,
malarzem, konstruktorem
przyrządów nawigacyjnych i pomiarowych oraz podróżnikiem –
wybitny „człowiek
renesansu”.
Heweliusz stworzył ponad 20 wielkich dzieł z czego najsłynniejsze to
Selenografia (1647) i Machina Coelestis (1679), które drukował we własnej
drukarni był wynalazcą peryskopu, jako
pierwszy użył wahadła do odmierzania czasu budując zegary kolebnikowe,
stworzył atlas 54 gwiazdozbiorów, z których 12 opisano po raz pierwszy.
Przeprowadził wiele obserwacji Księżyca, Słońca (w tym plam słonecznych) i
planet, między innymi tranzyt Merkurego.
"Na dachach swych trzech domów zbudował obserwatorium astronomiczne, które
wyposażył we własnoręcznie skonstruowane, znakomitej jakości teleskopy i
przyrządy pomiarowe, czyniąc je ówcześnie najlepiej wyposażonym tego typu
obiektem na świecie" - napisano w przyjętej przez Sejm uchwale.
2011 ROKIEM MARII SKŁODOWSKIEJ-CURIE, HEWELIUSZA I MIŁOSZA
201O ROKIEM CHOPINA
2009 ROKIEM JULIUSZA SŁOWACKIEGO
2008 ROKIEM NIEPODLEGŁOŚCI - 90 ROCZNICA WYBUCHU POWSTANIA WIELKOPOLSKIEGO, ZBIGNIEWA HERBERTA
2007 ROKIEM KAROLA SZYMANOWSKIEGO, STANISŁAWA WYSPIAŃSKIEGO, GEN. WŁADYSŁAWA ANDERSA, ARTURA RUBINSTEINA
2006 ROKIEM JERZEGO GIEDROJCIA
2005 ROKIEM MIKOŁAJA REJA
2004 ROKIEM PAMIĘCI POWSTANIA WARSZAWSKIEGO, GEN. GROTA ROWECKIEGO, WŁADYSŁAWA GRABSKIEGO, WITOLDA LUTOSŁAWSKIEGO
2003 ROKIEM KONSTANTEGO ILDEFONSA GAŁCZYŃSKIEGO
2002 ROKIEM EUGENIUSZ KWIATKOWSKIEGO
W 80. rocznicę ustawy Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej o budowie Gdyni i 65. rocznicę uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej o budowie Centralnego Okręgu Przemysłowego Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, pragnąc uczcić zasługi Eugeniusza Kwiatkowskiego, wielkiego Polaka, wybitnego polityka gospodarczego, głównego organizatora realizacji wspomnianych uchwał sejmowych i współorganizatora odbudowy gospodarki morskiej w latach 1945–1948, uwzględniając inicjatywę Rady Miasta Gdyni, Ligi Morskiej i Rzecznej, miast położonych na terenie Centralnego Okręgu Przemysłowego, wielu wyższych uczelni publicznych i prywatnych, towarzystw naukowych, technicznych i stowarzyszeń gospodarczych, ogłasza rok 2002 rokiem Eugeniusza Kwiatkowskiego.
Niech postać i dokonania Eugeniusza Kwiatkowskiego będą inspiracją dla współczesnych działań na rzecz gospodarczego rozwoju naszego kraju.
2001 ROKIEM JANA PADEREWSKIEGO , KARDYNAŁA STEFANA WYSZYŃSKIEGO
W 140. rocznicę urodzin i w przededniu 60. rocznicy śmierci Ignacego Jana Paderewskiego Sejm Rzeczypospolitej Polskiej pragnie uczcić wielkiego Polaka, męża stanu, wybitnego pianistę i kompozytora, który życiem i twórczością zapisał się trwale w historii naszej Ojczyzny.
Oddając hołd i szacunek wybitnemu Polakowi, a także wychodząc naprzeciw licznym inicjatywom społecznym i samorządowym honorującym Jego osobę, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ogłasza rok 2001 rokiem Ignacego Jana Paderewskiego.
2000 ROKIEM REJMONTOWSKIM
.. i kto jeszcze ?